Familiekunde is zo oud als de mensheid, hetzij via mondelinge overlevering, hetzij in geschreven vorm. De 19e eeuw, periode van romantiek en heimwee naar het verleden, brengt een boost voor het stamboomonderzoek en de heraldiek. Het opzoekwerk gebeurt echter binnen bepaalde families, meestal behorende tot de adel of de hogere burgerij.
Het is wachten tot de tweede helft van de 20e eeuw voor een belangrijke toename van publicaties en de oprichting van genealogische verenigingen in België.
Gent speelt hierin een voortrekkersrol !
In 1936 start Gentenaar Tony Cardon de Lichtbuer het tijdschrift “Le Parchemin”, wat uitmondt in de oprichting van de “Office Généalogique et Héraldique de Belgique” (OGHB) in 1942.
In 1944 wordt de “Service de centralisation des études généalogiques et démographiques de Belgique” (SCGD) opgericht. In haar tijdschrift “L’intermédiaire” fungeert Gentenaar Jacques De Vriendt jarenlang als correspondent voor Oost-Vlaanderen.
In het magische jaar 1958 wordt tijdens de Wereldtentoonstelling te Brussel een internationaal genealogisch congres georganiseerd, met grote uitstraling maar uitsluitend franstalig. Enkele Oost-Vlaamse genealogen wisselen van gedachten over een Vlaamse werking …
Zes jaar later is het zover, en op 13 december 1964 wordt te Gent de “Vlaamse Vereniging voor Familiekunde” (VVF) geboren. Vier van de stichters zijn Gentenaars, met name Maurits De Maertelaere, prof. Gontran Ervynck, dr.med. Eddy Ossieur, Paul Thiery … en een vijfde, Eddie Van Haverbeke, is in Gent geboren en getogen !
Wat volgt in 50 jaar is een opeenvolging van succesvolle activiteiten zoals voordrachten, cursussen, geleide bezoeken, 12 jaar organisatie van de Oost-Vlaamse ontmoetingsdag te Kalken en enkele nationale VVF-congressen in de Gentse stede.
In volgende oude nummers van ons tijdschrift “VVF Gent Info” of “Gentse Cadenas” vindt u een stukje historiek van onze vereniging:
- 1989 – jaargang VIII – nummer 6 “VVF 25 jaar jong 1964-1989 – Bij het zilveren jubileum van een epidemie” door Eddy Ossieur
- 1990 – jaargang IX – nummer 1 “Lustrumviering 25 jaar VVF Gent – 4 november 1989” door Guido De Wulf en Gontran Ervynck
- 1996 – jaargang XV – nummer 2 “De VVF en Gent – Hoe het begon” door Gontran Ervynck
- 2005 – jaargang XXIV – nummer 2 “40 jaar VVF gevierd te Gent” door Félix Waldack
- 2011 – jaargang XXX – nummer 3 “Le Parchemin, het oudste Belgisch genealogisch tijdschrift werd 75 jaar geleden ontworpen door Gentenaar Cardon de Lichtbuer” door Félix Waldack
- 2012 – jaargang XXXI – nummer 1 “Vlaamse Vereniging voor Familiekunde wordt Familiekunde Vlaanderen” door Félix Waldack
Historiek van het bestuur
Voorzitters:
- 1965 Paul Thiery
- 1966 Theo Dom
- 1968 Willy van Hille
- 1977 August De Baets
- 1986 Guido De Wulf
- 1997 Félix Waldack
Secretarissen:
- 1965 Wilfried Steeghers
- 1967 Michiel Van Der Donck
- 1984 Florimond Van Beethoven
- 1992 Félix Waldack
- 1997 Françoise Verhoosele
- 2012 Suzanne Viaene
- 2022 Marc De Schinckel
Historiek van de gebouwen
Het DAMBERD aan de Korenmarkt – 1965-1975
Sinds 1750 is hier ononderbroken een café gevestigd onder de naam Damberd. Dammen was toen een populair tijdverdrijf. Het gebouw zelf dateert uit de 13de eeuw en heeft nog dienst gedaan als graanopslagplaats.
De “Rotonde” is een opvallend afgerond hoekcomplex, daterend van 1876 naar ontwerp van architect E. Neirynck (Brussel). Het gebouw heeft een rijkelijk versierd neoclassicistisch bepleisterd parement, met drie bouwlagen sterk horizontaal geleed door arduinen puilijst met omlopende balkons en aflijnend klassiek hoofdgestel. De gevel is verticaal geritmeerd door geblokte pilasters waartussen verdiepte vensternissen. Opvallend is het fraaie smeedijzeren balkonhekken.
Salon NAPOLEON aan de Coupure – 1987-2003
Vanouds is het gebouw een vergaderlokaal van de oud-strijders van Napoleon van 1845 tot 1874. Het werd uitgebouwd als rotonde in neoclassicistische stijl onder koepelvormige afdekking, daterend van 1842. Oorspronkelijk was de gevel bepleisterd en beschilderd en thans gecementeerd.
Het LAKENMETERSHUIS aan de Vrijdagmarkt – 2004-2010
De huidige Vrijdagmarkt werd gedeeltelijk gebruikt als lijnwaadmarkt, waar het linnen in open lucht werd gemeten en verkocht. Halfweg de 17de eeuw werd een huis gekocht om deze activiteiten in onder te brengen. Het huidige Lakenmetershuis met halsgevel dateert van 1770. Sinds 1868 gebruikt het Willemsfonds, een liberale cultuurvereniging, het stadsgebouw eerst als bibliotheek en later voor diverse activiteiten.
Het LIBERAAL ARCHIEF aan het Kramersplein – vanaf 2011
Het gebouw is de enige bewaarde vrijstaande stadsschool in Gent. Ze werd gebouwd in 1858-1859 naar een ontwerp van de Gentse stadsarchitect Adolphe Pauli, en in 1899-1900 uitgebreid naar plannen van architect Charles Van Rijsselberghe. Het gebouw deed meer dan een eeuw dienst als stadsschool. In de jaren 1970 werd de school omgevormd tot een stedelijk internaat voor jongens, en in 1986 werden de gebouwen overgedragen aan de beeldhouwafdeling van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en het Deeltijds Kunstonderwijs. In een hoek van de linkervleugel was nog ruimte voor het toen piepjonge Liberaal Archief, dat in 1998 het volledige gebouw aankocht en transformeerde tot een modern archief- en kenniscentrum. In 2010 volgde de inhuldiging van de “Blauwe Zaal”, de gloednieuwe multifunctionele ruimte op de binnenplaats, en in het voorjaar van 2013 werden tenslotte de gevels gerestaureerd.